Manifest na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych w Polsce
Europejski rynek cyfrowy logo
Poniższy Manifest podpisali przedstawiciele administracji publicznej, wielu organizacji pozarządowych, środowiska biznesu i edukacji w Polsce.
Manifest to deklaracja niżej podpisanych w promowaniu działań na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych społeczeństwa polskiego.
Manifest na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych w Polsce
My, niżej podpisani, będąc przekonani, iż:
- kompetencje cyfrowe – wiedza, umiejętności i postawy – stanowią warunek rozwoju obywateli, społeczności lokalnych, państwa i gospodarki; ich niezbędny zakres zależy od zróżnicowanych potrzeb, możliwości i celów życiowych;
- aby skutecznie i twórczo korzystać z technologii cyfrowych, w tym z Internetu, trzeba mieć odpowiednią wiedzę, motywację, umiejętności oraz wsparcie; wymaga to także infrastruktury dostępowej oraz oferty przyjaznych usług i treści wysokiej jakości;
- demokratyczne społeczeństwo potrzebuje obywatelek i obywateli o odpowiednich kompetencjach cyfrowych; korzystanie z mediów i technologii jest jednocześnie naszym prawem oraz instrumentem zmian cywilizacyjnych i kulturowych, bez rozwoju których Polska nie znajdzie się w gronie najważniejszych państw Europy i świata;
- kompetencje cyfrowe otwierają nowe perspektywy zaspokajania potrzeb życiowych – umożliwiają pełniejszy rozwój osobisty, a także aktywne uczestnictwo w życiu społecznym i kulturalnym;
- zaawansowane kompetencje cyfrowe sprzyjają twórczości, przedsiębiorczości i innowacyjności; wspomagają budowanie kapitału społecznego, intelektualnego i ekonomicznego;
- rozwój kompetencji cyfrowych służy niwelowaniu różnic społecznych, a ich brak rodzi nowe formy wykluczenia społecznego;
- odpowiednie kompetencje pracowników są niezbędnym warunkiem rozwoju instytucji, firm i organizacji; pozwalają zwiększać efektywność działania, tworzyć nowe formy współpracy, zaangażowania i komunikacji; korzystanie z technologii cyfrowych wspiera potencjał gospodarczy i zwiększa szanse zatrudnienia.
Pragniemy dążyć do tego:
aby Polska była krajem, w którym każdy ma możliwość wykorzystania Internetu oraz innych nowych technologii do polepszania jakości swojego życia i życia najbliższych. Dzięki kompetencjom cyfrowym będzie pełniej rozwijać się w życiu osobistym, społecznym, obywatelskim i zawodowym wnosząc wkład w rozwój nowoczesnej Polski.
Wierzymy, że rozwojowi kompetencji cyfrowych powinny przyświecać następujące zasady:
- Każdy posiada możliwość korzystania z technologii cyfrowych i czerpania korzyści z nimi związanych.
- Każdy ma możliwość posiadania dostępu do Internetu, a bezpłatny dostęp publiczny jest zapewniony przez takie instytucje jak szkoły, biblioteki czy urzędy.
- Szanse nabywania i rozwijania kompetencji cyfrowych są równe dla wszystkich, z uwzględnieniem ich ograniczeń i warunków ekonomicznych.
- Aktywizacja cyfrowa uwzględnia różne formy wykluczenia i zmierza do ich usunięcia. Osoby potrzebujące wsparcia, uzyskują pomoc w rozwoju kompetencji oraz w dostępie do technologii asystujących, likwidujących bariery w korzystaniu.
- Dla części osób korzystanie z Internetu w sposób niebezpośredni, ze wsparciem innych, jest wystarczającą formą aktywności cyfrowej.
- Rozwój kompetencji cyfrowych opiera się na podejściu relacyjnym, wiążąc korzystanie z technologii z konkretnymi korzyściami w różnych sferach życia. Punktem wyjścia do aktywizacji cyfrowej jest więc pokazanie indywidualnych korzyści, jakie przynoszą technologie.
- Nauka kompetencji cyfrowych jest personalizowana tak, by odpowiadała indywidualnym potrzebom i możliwościom. Nie istnieje jeden niezbędny zestaw kompetencji cyfrowych, różne mogą być cele i sposoby korzystania z Internetu.
- Kształcenie kompetencji cyfrowych dzieci i młodzieży, powiązane z edukacją informatyczną i medialną, jest istotnym elementem kształcenia na wszystkich etapach edukacji.
- Rozwój kompetencji cyfrowych odbywa się na każdym etapie życia. Działania podejmowane w ramach edukacji formalnej są uzupełniane przez edukację nieformalną oraz samokształcenie.
- Osoby aktywne zawodowo stale rozwijają swoje kompetencje, tak aby dostosowywać się do rozwoju technologii i zmieniającego się rynku pracy.
- Nabywanie kompetencji cyfrowych dotyczy także świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii. Kształci umiejętności dbania o swoje bezpieczeństwo, krytycznego odbioru treści, dokonywania świadomych wyborów związanych z korzystaniem z technologii oraz znajomość obowiązujących zasad i przysługujących użytkownikom praw.
- E-usługi (publiczne i komercyjne) są przyjazne, efektywne i zaprojektowane w sposób nakierowany na użytkowników , co gwarantuje ich wykorzystanie. Kluczowe jest tworzenie usług dostępnych dla wszystkich, niezależnie od stopnia sprawności i wieku, a także użytego sprzętu i oprogramowania.
- Rozwój kompetencji cyfrowych jest wspierany dzięki współpracy i wykorzystaniu zasobów administracji publicznej, organizacji pozarządowych oraz biznesu.
Dlatego apelujemy do:
- rządu i samorządów o wypracowanie oraz realizację spójnej koncepcji rozwoju kompetencji cyfrowych, a także o wspieranie działań na rzecz promowania i nabywania umiejętności cyfrowych we wszystkich dziedzinach życia społecznego i gospodarczego
- biznesu i przedsiębiorców o stałe i konsekwentne podnoszenie kompetencji cyfrowych swoich pracowników bez względu na ich wiek oraz zakres obowiązków, z pożytkiem dla wzrostu innowacyjności, konkurencyjności oraz efektywności działania
- instytucji edukacyjnych i naukowo-badawczych o uznanie zdobywania kompetencji cyfrowych za wysoki priorytet oraz o poszukiwanie nowych form nauczania stosownie do możliwości i potrzeb uczących się osób
- współobywateli o uznanie kompetencji cyfrowych za niezbędne w życiu codziennym oraz o dbałość o ich stałe rozwijanie.
Jako sygnatariusze manifestu deklarujemy nasze ustawiczne działanie na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych. Chcemy, aby sformułowane w nim zasady były podstawą do powstania planu działań na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych. W przekonaniu o znaczeniu i celowości niniejszego manifestu składamy swoje podpisy:
Włodzimierz Marciński, Lider Cyfryzacji w Polsce
dr Dominik Batorski, Uniwersytet Warszawski, ICM
prof. Wojciech Cellary, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu
dr Katarzyna Chałbińska-Jentkiewicz, Narodowy Instytut Audiowizualny
Marta Czapińska, Ministerstwo Edukacji Narodowej
Jadwiga Czartoryska, Orange Polska
Elżbieta Dydak, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
Janusz Dygaszewicz, Główny Urząd Statystyczny
dr hab., prof. SWPS Mirek Filiciak, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej
dr Elżbieta Gajek, Instytut Lingwistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski
Grzegorz Gauden, Instytut Książki
Dorota Górecka, Fundacja Nowoczesna Polska
dr Marek Hołyński, Instytut Maszyn Matematycznych
dr Justyna Jasiewicz, Uniwersytet Warszawski
Rafał Kramza, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego
Ewa Krupa, Fundacja Orange
Tomasz Komorowski, Polski Komitet do spraw UNESCO
Dagmara Krzesińska, UPC Polska
Jarosław Lipszyc, Fundacja Nowoczesna Polska
Mariusz Madejczyk, Podlaski Urząd Wojewódzki
prof. Jan Madey, Uniwersytet Warszawski
dr Tomasz Makowski, Biblioteka Narodowa
Artur Marcinkowski, Fundacja Widzialni
prof. Janusz Morbitzer, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej
Ewa Murawska-Najmiec, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Tomasz Napiórkowski, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji
prof. Marian Noga, Polskie Towarzystwo Informatyczne
Jerzy Nowak, Polskie Towarzystwo Informatyczne
Alicja Pacewicz, Centrum Edukacji Obywatelskiej
prof. Marlena Plebańska, Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Kamil Sijko, Fundacja CoderDojo Polska
prof. Maciej Sysło, UMK w Toruniu, Uniwersytet Wrocławski
dr Alek Tarkowski, Centrum Cyfrowe Projekt Polska
dr Jarosław Tworóg, Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji
Jacek Wojnarowski, Instytut Spraw Publicznych